در دومین دوره آموزشی نشست ائمه جماعات دانشگاههای علوم پزشکی سراسر کشور مطرح شد؛ روحانیت موثر و موفق باید شخصیت اجتماعی خود را با بیانیه گام دوم تطبیق دهد/در دعوت دانشجو به نماز، بستر سازی بسیار مهم است
دومین دوره آموزشی نشست ائمه جماعات دانشگاههای علوم پزشکی سراسر کشور با برگزاری کارگاههای «روشهای ترویج فرهنگ نماز دانشگاه»، «شیوههای دعوت دانشجویان به نماز» و «اهمیت نماز» دنبال شد. مدرسان این کارگاهها ضمن تاکید بر اهمیت نماز بر لزوم بسترسازی برای دعوت دانشجویان به نماز خواندن تاکید کردند. اشاره به بیانیه گام دوم انقلاب و تاکید بر تطبیق روحانیت با این بیانیه از دیگر موارد مطرح شده در کارگاههای این دوره بود.

به گزارش مفدا، دومین دوره آموزشی در نشست ائمه جماعات دانشگاههای علوم پزشکی سراسر کشور با برگزاری کارگاههای «روشهای ترویج فرهنگ نماز دانشگاه»، «شیوههای دعوت دانشجویان به نماز» و «اهمیت نماز» در روز دوم دنبال شد.
حجت السلام جواد محمودی در کارگاه آموزشی «روشهای ترویج فرهنگ نماز دانشگاه»، گفت: رسانه آنقدر قوی است که ۱۱۰ اندیشکده در غرب برای این مهم به وجود آمده و در حال فعالیت هستند، به نحوی که میتوان گفت رسانه امروز در جهان حرف اول را می زند. شهید آوینی جمله جالبی دارد که میگوید اگر امروز خداوند پیغمبری مبعوث میکرد حتما دوربین به دست میآمد تا سحر این امپراطوری زر و زور را برملا کند.
وی ادامه داد: دانشجو به عنوان فردی که در محیط دانشگاه با او در ارتباط هستید به شدت تحت تاثیر قدرت و پشتیبانی رسانهها قرار دارد و این رسانه است که برای او تعیین تکلیف میکند که آیا دین داشته باشد یا نه، با کدام ظاهر راه برود و با چه مدلی تغذیه کند.
این کارشناس مسائل دینی بیان داشت: رسول گرامی اسلام در زمانی مبعوث شدند که فضا بسیار ملتهبتر از امروز بود اما رسول خدا موفق شدند رسالت خود را به انجام برسانند. امروز میبینیم اعترافاتی در غرب در حال انجام است که پیش بینی میشود در ۱۰۰ سال آینده به واسطه علم، بشر موحد خواهد شد.
محمودی افزود: امروز بزرگترین آتئیست دنیا به وجود خدا اعتراف میکند و به واقع بشر دارد به واسطه علم به آرامی به توحید میرسد. کتابی را مایکل هارت و میشل هارت با عنوان «کاریزماتیکترین فرد روی کره زمین» نوشتهاند. در این کتاب از هفت هزار نفر انسان، که روی انسانهای کره زمین اثر گذار بودهاند و از هر جهت تاثیری بر بشر داشتهاند ۱۰۰ هزار نفر را انتخاب میکنند و در نهایت به ۱۰، سه و یک نفر میرسند که پرنفوذ ترین چهره بر روی مردم بشر هستند، بر اساس این کتاب فردی که اکنون در کره زمین بیشترین اثر را دارد شخصی به نام محمد(ص) است.
اگر میخواهم پیام ما به مخاطب برسد باید ما در دل مخاطب برویم نه این که منتظر باشیم مخاطب بیاید به نمازخانه دانشگاه. زمینههای نماز را باید فراهم و شبهه اعتقادی دانشجو را باید حل کرد. باید در خوابگاههای دانشگاهی حضور پیدا کرد، پای درد دل دانشجو نشست و در دلها با اخلاق، مهربانی و خوش رویی نفوذ کرد.وی اضافه میکند: رسول خدا در زمان خود در جزیرهالعربی که در شرایط بسیار سختی قرار داشت، همه دلهای خداپرست را به هم وصل و اسلام را وضع کرد و اکنون کل کره زمین را تحت تاثیر خود قرار داده است و جالب است بدانیم اسلام گرایی در غرب بیش از کشورهای شرقی در حال اتفاق افتادن است. البته قدرت رسانه اجازه نمیدهد این واقعیت قدرت ظهور و بروز داشته باشد.
این کارشناس مسائل دینی ابراز داشت: فرانسیس فوکایاما میگوید شیعه با دو بال سبز و سرخش چارهای برای ما نگذاشته است جز این که مهندسی معکوس داشته باشیم؛ در حالی که تلاش رسانهای گسترده برای دور کردن فضای ذهن جوانان از اسلام و شاخصهای یک زندگی اسلامی است اما به اعتراف صاحبان زر و زور، مناسبات و ایامی مانند محرم، ماه مبارک رمضان، ایام اعتکاف و ... تمام تشکیلات این قدرت را بر هم میزند به نحوی که «آنتوان بارا» (نویسنده و پژوهشگر مسیحی) میگوید اگر ما مانند حسین(ع) را داشتیم تمام جامعه بشری را مسیحی میکردیم.
محمودی در بیان تاثیر بسیار بالای فضای مجازی بر ذهن جوان دانشجو، بیان داشت: مارشال مکلوهان (فیلسوف و نظریه پرداز ارتباطات) بحث دهکده جهانی را مطرح کرده و میگوید ما مخربتر از بمب اتم در اختیار شیعه قرار دادهایم که اشاره به فضای آلوده اینترنت دارد.
وی افزود: باید این سؤال را پرسید که پیامبر(ص) در آن زمان آن فضا را چگونه شکست در حالی که کار بسیار سخت بود و ما که لباس روحانیت را پوشیدهایم امروز در برابر وظایفی که به ما سپرده شده است در چه جایگاهی قرار داریم. دین اسلام به قدری برش دارد که میتواند دلها را با هم یکی کند، از سوی دیگر ما نیز باید به ویژگیهای رفتاری پیامبر(ص) در برقراری رابطه با نسل خود ورود کنیم. یکی از ویژگیهای روحانی و مبلغ این است که جذابیت ایجاد کند، اگر جذاب حرف بزنیم و رفتار جذاب داشته باشیم، میتوانیم در دلها نفوذ کنیم.
این کارشناس مسائل دینی با بیان اینکه پیامبر (ص) با مهربانی خود مردم را به دین اسلام دعوت کرد، اظهار داشت: به واقع تواضع و احترام گذاشتن و نوع رفتار شما با مخاطب بسیار دارای اهمیت است؛ همچنین محتوای ما باید به شکلی ارائه شود که بتواند مخاطب را جذب کند. اگر میخواهیم پیام ما به مخاطب برسد باید ما در دل مخاطب برویم نه این که منتظر باشیم مخاطب به نمازخانه دانشگاه بیاید. زمینههای نماز را باید فراهم و شبهه اعتقادی دانشجو را باید حل کرد. باید در خوابگاههای دانشگاهی حضور پیدا کرد، پای درد دل دانشجو نشست و در دلها با اخلاق، مهربانی و خوش رویی نفوذ کرد.
شیوه دعوت به اسلام در دوران جوانی، آگاهی دادن است
در ادامه این دوره کارگاه «شیوههای دعوت دانشجویان به نماز» توسط حجت السلام فیض آبادی برگزار شد. وی در ابتدا بیان داشت: اگر بخواهیم دانشجو را به نماز دعوت کنیم یک شیوه، یک قالب و یک اصول در پیش روی ما قرار دارد. بحث قالبها یعنی مطلبی را که میخواهیم به مخاطب بگوییم در قالب شعر، قصه و یا تمثیل بگوییم، اما در مسیر رفتن به سمت دانشجو برای دعوت به نماز چه کنیم که او نماز خوان شود؟ در قرآن کریم برای پاسخ به این سؤال بر دو شیوه تاکید شده است.
وی افزود: روانشناسان میگویند تقسیم بندی سن انسان به شش دوره است اما قرآن میفرماید از ابتدا تا انتهای عمر انسان به سه دوره کودکی، جوانی و پیری تقسیم میشود. بر اساس روایت پیامبر اکرم (ص)، ۷۵ درصد تربیت در دوران کودکی تنها از طریق مشاهده است یعنی کودکان در هفت سال اول زندگی تنها مقلد هستند و رفتارها را یاد میگیرند و پیاده میکنند.
این که جوان در دانشگاه نماز و حجاب خود را کنار میگذارد به این علت است که در خصوص اعمالی که انجام داده است دچار سؤال و شبهه شده استفیضآبادی تصریح کرد: بهترین کاری که برای بچهها در خانه، مهدکودک و یا در پیش دبستانی میتوان انجام داد، خوشایند سازی است به نحوی که ما اگر هر چیزی را با رفتارمان زیبا جلوه دهیم فرزندانمان را به سمت آن رفتار میکشانیم. دوران نوجوانی، بسیار ویژه است زیرا نوجوان استقلال طلب است، بحران هویت دارد و تلاش دارد آنچه را که آموخته پیاده کند، پس از این مرحله انسان وارد دوران جوانی میشود که در این دوران در دست شما به عنوان متربی قرار میگیرد.
این کارشناس مسائل دینی شیوه دعوت به اسلام در دوران جوانی را بر اساس آگاهی دادن دانست و گفت: این که جوان در دانشگاه نماز و حجاب خود را کنار میگذارد به این علت است که در خصوص اعمالی که انجام داده، دچار سؤال و شبهه شده است. روانشناسان میگویند برای تثبیت یک رفتار درست در دوران جوانی باید در ابتدا به نوجوان و جوان شخصیت اجتماعی داد زیرا بحران هویت این قشر را تهدید میکند. در این خصوص دانشجو، استاد، نوجوان و جوان تفاوتی ندارد بلکه باید شخصیت فرد را حفظ و حتی ارتقاء دهیم، نباید سطح خود را از دانشجو بالاتر بدانیم.
وی در ادامه با تاکید بر اهمیت بحث مشارکت اجتماعی ابراز داشت: عامل رشد بسیاری از روحانیون اجرا در مراسم روضه و در جمع است. دانشجو هم باید فرصت مشارکت در جمع، کتابخانه، واحد فرهنگی نمازخانه و ... را داشته باشد. در ادامه بحث الگو سازی بسیار مهم است. ما در الگو سازی و معرفی الگوها دچار ضعف وکم کاری هستیم و به همین خاطر نمیتوانیم دانشجویی که یک فرد سلبریتی را الگوی خود کرده است،از الگوسازی خود منصرف کنیم زیرا او شخصیت هنرمند مورد نظر خود را باور دارد و ما نیز نتوانستهایم الگوی بهتری را در باور او ایجاد کنیم.
فیضآبادی تصریح کرد: اگر میخواهید دانشجو را امر به نماز کنید اول بستر سازی لازم را انجام دهید و دانشجو را آماده کنید تا نماز بخواند؛ پیامبر گرامی اسلام ۱۳ سال بسترسازی کرد و در ادامه دعوت خود را انجام داد؛ ما این بستر سازی را حتی برای چند ساعت هم انجام نمیدهیم، اگر بتوانیم دو سال کار بستر سازی را انجام دهیم، میتوانیم در مسیر وظایف خود موفق عمل کنیم. نماز حرف زدن با خدا است حال این سؤال مطرح است که آیا این جوان خدا را میشناسد که بخواهد با او حرف بزند؟ اصلا عاشق خداوند است یا نیاز است ما مقدمه سازی و بستر سازی کنیم؟.
این کارشناس مسائل دینی گفت: ما در محاوره همیشه گفتهایم «از خدا بترس، به یاد خدا اطرافیان را لعن و نفرین کردهایم و اگر فردی از دنیا رفت و کودک در مورد مرگ او سؤال کرد گفتیم خواست خدا بود، کار خدا بود» اینها تصویر متفاوتی از خدا در ذهن کودکی که در آینده دانشجوی ما خواهد شد، ایجاد میکند؛ تا عشق خدا در وجود دانشجو نباشد دنبال خدا نخواهد رفت. علاقه، فرد را به سمت خودش میکشد اما در برخی مواقع خدایی که در دانشگاهها معرفی شده خدای استدلالهای خشک و بی روح است.
روحانیت موثر و موفق باید شخصیت اجتماعی خود را با بیانیه گام دوم تطبیق دهد
در ادامه کارگاه «اهمیت نماز» توسط حجتالاسلام محمد مهدی صالحی، معاون فرهنگی و سیاسی نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها برگزار شد. وی در ابتدا بیان داشت: باید پر تلاطم باشیم زیرا این توفیق را پیدا کردهایم در بهترین محیطهای اجتماعی حضور یابیم. شما در محیط پر چالشی خدمت میکنید و با مخاطبی سر و کار دارید که طیف متکثری به لحاظ اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و اقتصادی است.
وی ادامه داد: یکی از پیچیدگیهای محیط دانشگاه این است که شما با دانشجویی که به نان شبش محتاج است، مواجه هستید تا استادی که در رشته پزشکی درآمد قابل توجهی دارد، دانشجوی دیگری که تقیدی حداقلی به برخی مسائل ندارد تا دانشجویی که در مسائل اعتقادی بسیار دقیق است.
معاون فرهنگی و سیاسی نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها خاطر نشان کرد: مقام معظم رهبری در دیدار سال ۸۸ در جمع روحانیونی که در دانشگاه در حال خدمت بودند، فرمودند، یکی از بهترین جاهایی که شما در حال خدمت هستید، دانشگاه است و این جای شکر دارد؛ فراموش نکنید فضایی که دانشگاه قبل از انقلاب نسبت به معنویت و روحانیت داشت با فضایی که امروز علی رغم برخی انتقادات، وجود دارد دارای تفاوت بسیاری است.
روحانیت موثر و موفق باید شخصیت اجتماعی خود را با بیانیه گام دوم تطبیق دهد. اولا ما اگر میخواهیم عناصر تاثیر گذاری شویم باید رصد کنیم که این جایگاه، شخصیت و ویژگیهای فردی با مولفههای این بیانیه سازگار است یا خیر؟.صالحی به بیان خاطرهای پرداخت و ابراز داشت: آقای حداد میگفت قبل از انقلاب در دانشگاه دنبال جایی برای نماز بودم، فردی را پیدا کردم که به ظاهر اهل نماز بود گفتم در دانشگاه کجا میشود نماز خواند؟ فرد تعجب کرد و گفت در ماه رمضان که تقید بیشتر است یک اتاق ۱۲ متری را جارو و فرش میکردیم تا بتوانیم نماز بخوانیم. این در حالی است که امروز شاهد هستیم در مسجد دانشگاه شریف، نماز ظهر با تعداد بالای نمازگزار، دو بار به جماعت خوانده میشود. در کنار این موارد برگزاری اعتکافها در دانشگاهها نیز از فرصتهای بینظیر در میان جوانان است.
وی خاطر نشان کرد: نکته دیگر این که امروز ما با بیانیه گام دوم مواجه هستیم که به آن تعابیر گوناگونی مانند سند راهبردی و مانیفست گفته میشود. نمیخواهم خوانش رسمی و کلیشهای از بیانیه بیان کنم،اما جدا از افراط و تفریط و ...باید به کلمات و جملات ذکر شده در بیانیه این گونه نگاه کرد که این بیانیه نتیجه ۴۰ سال تجربه مردی است که فراتر از نگاههای قدسی که بلکه با تحلیلهای مادی، اگر نگوییم بزرگترین استراتژیستمن تاریخ است؛ جزء بزرگترین مردانی است که نگاه راهبردی او در دنیای امروز مورد توجه سیاسیون عالم قرار دارد.
این مقام مسئول بیان داشت: بیانیه گام دوم برای امثال من و شما به عنوان کنشگر و فعال اجتماعی با افتخار به این که وظیفه خود را تبلیغ مکتب اهل البیت (ع) میدانیم، معیاری برای تطبیق شخصیت اجتماعی و اثر گذاری بیشتر در جامعه است. روحانیت موثر و موفق باید شخصیت اجتماعی خود را با بیانیه گام دوم تطبیق دهد. اولا ما اگر میخواهیم عناصر تاثیر گذاری شویم باید رصد کنیم که این جایگاه، شخصیت و ویژگیهای فردی با مولفههای این بیانیه سازگار است یا خیر؟.
معاون فرهنگی و سیاسی نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها خاطر نشان کرد: امروزه روحانیت نمیتواند از جامعیت برخوردار نباشد و ادعای اثر گذاری در محیطهای نخبگانی را داشته باشد. هفت توصیه مقام معظم رهبری در بیانیه مطرح شده،بر این اساس روحانیت امروز نمیتواند حتی از یکی از آن هفت مولفه که اقتصاد است،صرف نظر کرده و بیتوجه باشد. البته قرار نیست روحانیت شیوههای کسب و کار را بگوید اما نمیتواند در ترسیم مخاطب دانشگاهی نقش خود را به عنوان مبلغ دینی در عرصه اقتصاد نادیده بگیرد.
صالحی در پایان تصریح کرد: رهبری معظم انقلاب حدود سه ماه قبل در جلسهای خطاب به دوستان نهاد نمایندگی رهبری اشاره کردند که من از شما این انتظار را دارم که این بیانیه را در محیط نخبگانی تبدیل به یک گفتمان و جریان کنید. البته جریان سازی و تبدیل آن به گفتمان به معنای خوانش رسمی نیست.